De megalithische Site van Wéris

Durbuy

Dit kalkrijke en vruchtbare gebied, de Calestienne, werd gemarkeerd tegen het einde van het Neolithicum, dat wil zeggen rond 3000 voor Christus (toen de prehistorie ten einde liep), door een sedentarisering van de mens.

Deze liet daardoor dankzij de hunebedden en de menhirs heel tastbare sporen achter op de velden.
De eerste hebben een overlijdensfunctie, om de doden daar te begraven. Deze laatste hebben een praktische functie, het markeren van territoriale grenzen of het herdenken van een gebeurtenis.

Deze wandeling is gerangschikt volgens een geografische afstemming die niet door toeval is veroorzaakt, en biedt de mogelijkheid om er omheen te gaan (deels omdat het gebied zich uitstrekt tot Heyd of zelfs tot Ozo), om de verbazingwekkende enorme overblijfselen van dit tijdperk te ontdekken ver weg, beginnend bij het zenuwcentrum: Wéris.

Deze romaanse kerk dateert uit 1050. De 3 beuken eindigen in een halfrond koor geflankeerd door een gotische kapel (16de) en de sacristie (20de).

Romaanse kerk uit 1050, waarvan de 3 beuken eindigen met een halfrond koor geflankeerd door een gotische kapel (16de) en de sacristie (20de).

In het verleden diende de dikke vierkante toren als een toevluchtsoord voor de inwoners.

Het ondergaat belangrijke wijzigingen in de 16de en 17de eeuwen.

Binnen zijn een standbeeld van St. Walburge (16de), een standbeeld van Saint-Roch (Deltour School), een Madonna met kind (Deltour School) en een gotische theothèque.

De weg van het kruis is van N. Randaxhe (1972).

Museum dat het dagelijkse leven en de begrafenispraktijken van de neolithische verenigingen van veehouders, megalithenbouwers in West-Europa illustreert.

Het presenteert archeologisch materiaal, modellen, educatieve panelen.
We projecteren een videoband op het Neolithicum.
Er vinden ook tijdelijke tentoonstellingen plaats.

Dit blok pudding vormt vaag een bed.
Hij is de oorsprong van een legende die de ontmoeting van een molenaar met de duivel vertelt.

De legende gaat dat op een zeer droge zomerdag een aan de Aisne gevestigde molenaar geen water meer had voor zijn molen.
Satan biedt hem dan aan om in één nacht een dam te bouwen als hij hem zijn ziel geeft.
De molenaar accepteert, maar pas nadat hij het resultaat heeft kunnen verifiëren. De volgende ochtend, als de klus geklaard is, komt de duivel om te vorderen, maar het is de molenaarshond die op zijn plaats komt.
Bedrogen, Satan, gek van woede, vernietigt de dijk die hij had gebouwd maar uitgeput, hij ligt op de steen die nu zijn naam draagt.

Te zien in Roche-à-Frêne, de overblijfselen van de dijk.

Dit lange blok van opgerichte en gebleekte puddingsteen wordt ook wel "Pierre des Ancêtres" of "Witte Menhir" genoemd, op de top van de heuvel die het landschap domineert.

Volgens de legende verbergt de Haina-steen een gat dat naar de hel leidt.
Soms tilt de demon de steen op om naar buiten te komen en zich over te geven aan zijn slechte werken. Hij rust dan op zijn bed een paar passen verder, het Duivelsbed.

Volgens de traditie wordt de Haina-steen elk jaar op de lente-equinox, 21 maart, gewit, een manier om de plaats te "zuiveren" en de duivel op afstand te houden.
Deze traditie, die enige tijd vergeten was, werd in 1975 in ere hersteld.

Het wordt ook wel "Pierre du Boussu Curé" genoemd omdat het het resultaat zou zijn van een goddelijke straf: een priester die daar lasterde zou versteend zijn.

Het was bekend bij bouwers van megalieten in de Neolithische periode. Misschien beschouwden ze het als een oriëntatiepunt om bepaalde hunebedden of menhirs te plaatsen.

Ooit gelegen in een open landschap maar nu bedekt met vegetatie, was dit grote blok dat uit een bank van puddingsteen tevoorschijn kwam, een oriëntatiepunt bij uitstek.

Dit hunebed bestaat uit een rechthoekige collectieve grafkamer die is ingesloten tussen vier pilaren waarop twee dekplaten zijn geplaatst.

Deze 3,6 m hoge menhir weegt ongeveer 8 ton. Het is gebouwd langs de hoofdweg Barvaux - Erezée.

In 1983 werden 2 andere menhirs 50 m verwijderd van de vorige en overgeplant op het perceel van het domein van Wéris.
Een van hen was vernield en in een grafkuil gegooid: de basis is nog op zijn plaats. Het heeft een hoogte van 2,15 m na reconstitutie.
De andere menhir, 1 m ten zuiden van de vorige gebouwd, in een kuil die aan drie zijden wordt begrensd door wiggen en op de vierde door een plaat. Opgericht meet hij 2,34 m.
Deze twee menhirs kunnen niet naar hun oorspronkelijke locatie worden rechtgetrokken. Ze zijn opgeslagen op het perceel van de Wéris dolmen, achter het monument.
De twee menhirs worden teruggebracht naar Wéris I.
Andere blokken worden ook vermeld door geoloog Xavier Stainier, maar sommige zijn verdwenen vanwege meer pragmatische behoeften in verband met landbouw.

Une ferme du 19è transformée en un cadre féérique, un endroit hors du temps.